Iedereen heeft het vermogen om de dingen te zien zoals ze werkelijk zijn. En dus niet hoe ik zou willen dat ze zouden zijn. Bijvoorbeeld: wij hebben allemaal een idee over geluk. En dat idee bestaat vaak uit bepaalde voorwaarden waarvan we verwachten dat ze ons gelukkig zullen maken. Maar het is vaak juist dit in beton gegoten idee van geluk dat ons belet gelukkig te zijn.
Zeker als er niet (meer) aan die voorwaarden kan worden voldaan, door veranderende omstandigheden binnen of buiten mij om.
En dat brengt mij dan weer op het hebben van ideeën of zienswijzen. Interessant is om te realiseren dat in het boeddhisme geen sprake is van een verzameling van zienswijzen. Het is eerder een manier om zienswijzen te doorzien en naast je neer te leggen.
Hoe waar ze ook lijken. Vanuit het absolute bekeken is het enige juiste gezichtspunt de afwezigheid van alle gezichtspunten.
Het is dus belangrijk om niet te veel te hechten aan onze ideeën en opvattingen, hoe zeker we ook zijn van onze zaak en hoe sterk onze overtuiging ook is.
De zen-weg gaat over diepgaand luisteren en zien. Met een beetje wind in de zeilen kan ik dan mijn ideeën, opvattingen en overtuigingen, voor zover ik het kan opbrengen, uitstellen of zelfs in zijn geheel terzijde schuiven.
De juiste zienswijze is geen zienswijze
De juiste zienswijze – John is zenleraar in Utrecht en IJsselstein. Hij is leerling van Nico Tydeman Roshi, van wie hij monnikswijding kreeg (2015), en van Willem Scheepers Roshi, van wie hij denkai transmissie ontving (2020).
Ming Zen Centrum is lid van de Boeddhistische Unie Nederland